Contrata empleado

Un entendimento general di leynan laboral y bo debernan como dunado di trabao ta sigur importante ora di contrata empleadonan.

Contenido


Contrata y paga empleadonan

Prome cu bo haya e persona desea pa un trabao, bo lo mester crea un plan pa paga e empleadonan. Sigui e siguiente pasonan pa crea un sistema di pago (payroll).

  1. Haya un persoonsnummer na Departamento di Impuesto (DIMP).
  2. Dicidi si bo kier un empleado permanente den servicio of un empleado temporal di un uitzendbureau.
  3. Pone atencion pa e empleado entrega bo tur su informacionnan necesario corecto y completo.
  4. Schedule e periodonan di pago y coordina e parti di impuesto.
  5. Crea un plan di compensacion di e dianan liber y vacacion.
  6. Scoge ken lo haci e trabao pa administra y e parti di salario (payroll).
  7. Sa cua ta e datonan cu bo mester warda y pa cuanto tempo.
  8. Raporta e impuesto di salario (payroll) manera mester ta.
  9. Registra bo empleadonan na SVB.

Cumpli cu exigencianan

Sigui ley laboral

Bo por proteha e derecho di trahadonan y bo negoshi respetando e leynan laboral.

Unabes bo tin empleado den servicio bo lo mester inscribi bo negoshi na Sociale Verzekeringsbank (SVB) conforme e “Landsverordening Ziekte- en Ongevallenverzekering”.
Inscribi via e siguiente LINK

Acudi despues na Departamento Progreso Laboral (DPL) pa duna un lista di personal den caso cu tur vacatura ta yena. Den caso cu falta personal un notificacion di vacatura pa trahadonan local mester tuma luga na DPL. Si e ora ainda e vacaturanan no ta yena y lo tin mester di trahadonan stranhero, mester tin un notificacion di vacatura obligatorio di 4 siman na DPL.

Na Departamento di Labor y Investigacion (DAO) mester entrega lo siguiente:
Na DAO mester entrega un registro di e personal tuma den servicio pa medio di un Personeelsregister (art. 30 Arbeidsverordening 2013) como tambe entrega un Arbeidslijst (art 28 Arbeidsverordening 2013) caminda ta pone e diferente funcionnan den e compania cu e oranan di trabou y dia di descanso corespondiente.


Sigura bo negoshi y empleadonan debidamente: Sociale Verzekeringsbank Aruba (SVB)

Inscripcion pa doño di Trabao

Kico ta un doño di trabao y pakico e mester inscribi na SVb?
Un doño di trabao por ta un persona of un entidad huridico cu ta estableci na Aruba y cu tin un trahado of mas den servicio cu ta trahando na Aruba. E doño di trabao ta sigura e trahado(nan) pa medio di su contribucion na e fondonan di seguronan di malesa y accidente. Tambe e ta contribui na e fondonan di cesantia, pensioen di biehes y pensioen di viudo y huerfano.

Ki ora mester inscribi un compania na SVb?
Un doño di trabao ta obliga pa inscribi su compania na SVb na momento cu e tuma un of mas trahado den servicio. E propietario of director kende ta accionista mayoritario (tin 50% of mas di accion den Registro di Accionnan) no por wordo inscribi como asegurado di SVb. Propietario of director cu no ta accionista mayoritario por wordo inscribi na SVb solamente si nan ta ricibi salario.

Ki ora e doño di trabao mester contribui na e fondonan di seguronan social?
Ley ta stipula cu e doño di trabao mester contribui prima di seguronan social desde cu a tuma un of mas trahado den servicio. Den caso cu e doño di trabao a inscribi despues di a tuma trahado den servicio, e obligacion ta keda pa contribui na e fondonan desde e fecha cu a tuma un trahado of mas den servicio, y no desde e fecha di inscripcion.

Servicio Digital pa Doño di Trabao MiSVb
MiSVb ta e nomber cual ta encera tur servicio digital di SVb pa e doño di trabao. E portal di MiSVb ta ofrece servicionan digitalisa pa tur doño di trabao cu ta inscribi na SVb, y cu ta registra riba e website di SVb.

Inscripcion pa Trahado

Ora un trahado drenta den servicio di un doño di trabao, e doño di trabao mester notifica SVb di esaki. Tambe e doño di trabao mester yena e formulario di inscripcion pa e trahado riba e ‘portal’ di MiSVb 2.0. E doño di trabao ta cuminsa paga prima pa e trahado nobo desde e fecha cu e ta drenta den servicio.

Con e trahado por haci su inscripcion?
E trahado no por haci su inscripcion mas na SVb. Solamente e doño di trabao por haci esaki mediante e ‘portal’ di MiSVb 2.0.

Cambionan den situacion laboral
Ora tin cambionan den situacion di un trahado e doño di trabao mester notifica SVb di esaki. Esaki ta conta pa entre otro:

  • Na momento cu un trahado nobo drenta den servicio.
  • Na momento cu tin un cambio di e estado civil di e trahado.
  • Na momento cu tin un aumento di salario di e trahado.
  • Na momento cu tin un cambio di adres di e trahado.
  • Na momento cu tin un cambio di funcion di e trahado.
  • Na momento cu un trahado sali for di servicio.

Ki ora un doño di trabao ta obliga pa segura un trahado na SVb
For di momento cu un trahado drenta den servicio di un doño di trabao, e doño di trabao tin e obligacion di coopera cu e trahado pa e ta sigura pa e seguronan di SVb. E obligacion pa ta sigura no ta depende di periodo di prueba, duracion di e trabao ni di e cantidad di oranan di trabao (part-time).

Terminacion di seguro
E trahado su derecho riba beneficionan ta termina na momento cu e trahado no ta den servicio mas. E doño di trabao por haci esaki mediante e ‘portal’ MiSVb 2.0. E doño di trabao debe e primanan pa e trahado te cu e fecha cu e trahado a sali for di servicio.

Seguro di Malesa

Seguro di malesa ta percura pa un trahado cu un salario di Afl. 5.850,- of menos pa luna haya parti di su salario den caso cu e no por traha pa motibo di malesa.
E asegurado tin derecho riba compensacion igual na 80% di su salario entrante e di cuater dia desde e notificacion di AO. SVb no ta paga compensacion pa e prome tres dianan di AO.

Tur trahado tin derecho riba compensacion durante no mas cu dos aña pa e mesun causa di malesa. Ta cuminsa conta e periodo di 2 aña riba e dia cu e trahado notifica AO na SVb pa prome biaha cu e malesa en cuestion.

E siguiente categorianan di trahado no ta cay bao e seguro di malesa:

  • E doño di trabao cu ta traha pa su propio riesgo y cu ta ricibi pago.
  • E casa, yui(nan) of mayor(nan) di un doño di trabao cu ta traha den su propio compania y cu no ta ricibi pago of cu ta ricibi pago bao nivel di sueldo minimo.
  • Personal domestico.
  • Capitan of nabegante riba barco bao bandera di Aruba.
  • Empleadonan publico of empleadonan cual nan status legal ta igual na empleadonan publico.
  • Trahadonan cu ta traha den servicio domestico na cas.

SVb ta cobra un suma igual na 2.65% di e salario bruto di trahado pa e seguro di malesa. E prima aki ta keda contribui door di e doño di trabao.
Ta contra ley pa e trahado paga e prima, of pa e suma wordo reduci for di su salario.

Seguro di Accidente

E seguro di accidente ta percura pa un trahado haya parti di su salario den caso un accidente pasa na trabao.
Den caso cu un asegurado fayece a consecuencia di un accidente di trabao, e seguro di accidente ta regla e derechonan di su casa, yiu(nan) of di otro personanan cu ta depende di e difunto pa nan gastonan di mantencion.
Tur trahado den sector priva ta cay bao e seguro di accidente, cu excepcion di e siguiente categoria di trahado:

E siguiente categorianan di trahado no ta cay bao e seguro di accidente:

  • E doño di trabao cu ta traha pa su propio riesgo y cu ta ricibi pago.
  • E casa, yui(nan) of mayor(nan) di un doño di trabao cu ta traha den su propio compania y cu no ta ricibi pago of cu ta ricibi pago bao nivel di e sueldo minimo.
  • Personal domestico.
  • Capitan of nabegante riba barco bao bandera di Aruba.
  • Empleadonan publico of empleadonan cu tin status legal igual na empleadonan publico.
  • Trahadonan cu ta traha den servicio domestico na cas.

Kico ta un accidente di trabao?
Un accidente di trabao ta un accidente cu ta sosode durante trabao, y ta relaciona cu ehecucion di e trabao, cu consecuencia cu e trahado ta keda incapacita pa traha.
Un accidente cu tuma luga na caminda pa of for di trabao usando e caminda mas cortico.
Un malesa cu ta surgi despues di trabao cual ta relaciona cu ehecucion di trabao.

Cuanto e compensacion ta pa dianan di AO?
Desde e di dos dia cu e trahado a notifica SVb cu e ta incapacita pa traha pa motibo di accidente di trabao, e tin derecho riba compensacion. Tur trahado ta ricibi 100% di su salario den e prome aña di incapacidad pa traha pa motibo di accidente di trabao.
Despues di e prome aña, e compensacion ta bira 80% di e salario. Si e trahado ta keda incapacita permanentemente, SVb ta determina e nivel di incapacidad di e trahado. Despues e lo ricibi un porcentahe di su salario a base di e nivel di su incapacidad.

Cuanto e prima ta pa e seguro di accidente?
E prima di seguro di accidente ta entre 0.25% y 2.5% di e salario bruto di e trahado. E porcentahe aki ta depende di e nivel di peliger di e trabao. Despues di un evaluacion di e grado di peliger SVb ta stipula e porcentahe cual ta mara na e trabao. E prima aki ta pa e doño di trabao.
Ta contra ley pa e trahado paga e prima, of pa e suma wordo reduci for di su salario.

Cesantia

Cesantia ta un pago cu e trahado tin derecho riba dje na momento cu e trahado haya retiro di trabao sin cu e tin culpa na esaki. Pues, cesantia ta un compensacion pa retiro.
Tur doño di trabao tin e obligacion pa contribui na e fondo di cesantia cada aña. E contribucion anual ta 40 florin pa cada empleado den servicio riba prome di januari.

Ki ora e trahado tin derecho riba cesantia?
Un trahado tin derecho riba cesantia na momento cu e ta cumpli cu e siguiente exigencianan segun ley:

  • E trahado a keda retira di trabao sin cu e tin culpa na esaki.
  • E trahado tin mas cu 1 aña den servicio.
  • E trahado a entrega su peticion pa cesantia dentro di 1 aña desde e fecha di su retiro.
  • E trahado no ta ricibi ningun entrada pa medio di un areglo di pensioen for di e doño di trabao.
  • E trahado ta ricibi un pensioen di trabao directamente despues di a wordo retira y e suma di pensioen di trabao ta menos cu e pensioen di AOV. Tambe e trahado cu ta ricibi pensioen, cual ta menos cu 2 biaha e pensioen di AOV, despues di a deduci parcialmente of ful e suma di pensioen di AOV for di e plan di areglo di pensioen, tin derecho riba cesantia.

Pago na SVb

Pagonan na SVB ta bai via banco riba cuenta di SVb y ta recomenda pa specifica e codigo di dunado di trabao (werkgeverscode) di e compania pa cual ta haci pago, tambe e tipo di prima pa cual ta haci pago, acompaña pa e temporada y aña di aanslag of si ta pa un areglo di pago.

Maneho Boet Administrativo
Tur doño di trabao tin e obligacion di duna informacion completo y corecto, y cumpli cu inscripcion di su trahadonan na SVb. Si no cumpli cu e obligacionnan aki SVb por duna un Boet Administrativo.

Suma di Boet Administrativo
Den caso cu SVb constata un infraccion SVb tin diferente liña di guia den e Maneho di Boet Administrativo pa determina si ta duna un boet y con halto e boet aki por ta. E maneho aki ta determina con e Boet Administrativo ta wordo aplica manera ta poni den Landsverordening Ziekteverzekering y Landsverordening Ongevallenverzekering. Entre otro ta ser determina:

  • Ken ta duna e boet.
  • Con ta duna e boet.
  • Ki ora e boet ta caduca.
  • Con ta determina e suma di e boet.

E maneho aki ta pa garantisa cu e ley ta wordo aplica na un forma proporcional y uniforme.

Resumen di tarifa:

Loongrens pa seguro di malesa y seguro di accidente:

  • Afl. 70.200,- pa aña, Afl. 5.850,- pa luna, Afl. 1.350,- pa siman.
  • Afl. 270,- pa dia (a base di 5 dia di trabao cada siman).
  • Afl. 225,- pa dia (a base di 6 dia di trabao cada siman).

Prima (den porcentahe di salario)

Prima Suma/ Porcentahe Ken ta paga?
Cesantia AWG 40,- Doño di trabao
Seguro di Malesa (ZV) 2.65% di salario bruto Doño di trabao
Seguro di Accidente (OV) 0.25-2.5% di salario bruto Doño di trabao
Pensioen di biehes, contribucion di doño di trabao (AOV) 9.5% di salario bruto <Doño di trabao
Pensioen di biehes, contribucion di trahado (AOV) 4% di salario bruto Trahado
Pensioen di Viudo y Huerfano, contribucion di doño di trabao (AWW) 0.5% di salario bruto Doño di trabao
Pensioen di Viudo y Huerfano, contribucion di trahado (AWW) 0.5% di salario bruto Trahado

(E sumanan aki ta conta entrante aña 2019 y por wordo cambia pa ley)

Pa mas informacion: Sociale Verzekeringsbank (SVB)
Tel: 527-2700
Email: [email protected]
Email: [email protected]
WhatsApp: https://wa.me/2975272740
Mediante un formulario disponibel riba website di SVB
Mediante e MiSVb Helpdesk link riba e pagina aki


Departamento di Progreso Laboral (DPL)

Servicio y metanan gratis di DPL:

  • Intermediacion laboral dirigi specificamente riba localnan (esnan cu no tin mester di un permiso pa traha na Aruba);
  • Informa y stimula participacion laboral;
  • Yuda buscado y dunadonan di trabao local pa yega mas serca di otro riba mercado laboral;
  • Servicionan completamente GRATIS.

Buscadonan di Trabao DPL:

  • Ta wordo registra den un databank;
  • Ta bay sondea e posibilidadnan laboral (entrevista laboral);
  • Ta wordo dirigi ariba e capacidad y experiencianan laboral.

Dunadonan di trabao DPL:

  • Ta registra nan vacaturanan pa asina haya empleadonan local pa yena nan necesidadnan;
  • DPL tin e departamento di Arbeidsbemiddeling en Reintegratie, mihor conoci como Jobcenter pa buscado y dunadonan di Trabao;
  • Tambe tin e departamento di Advies Toelating Arbeidsmarkt cual ta e departamento concerni na momento cu un dunado di trabao ta desea di emplea un of mas stranhero (mester pasa un Arbeidsmarkt Toetsing prome conforme Maneho).
  • DPL tin tambe e departamento di Bedrijfscontrole cual ta haci e controlnan necesario na momento cu un dunado di trabao entrega cualkier peticion sea di vacatura of sea di peticion pa stranhero (Aanvraag Advies Toelating) na DPL.

E maneho di DPL ta publico y tur cambio y/of adaptacionnan haci ta wordo publica den medionan local pa asina tur dunado di trabao ta na altura di esakinan.

Ta trata aki di maneho dirigi riba e proteccion di nos mercado laboral pero tambe caminda cu e localnan tin preferencia riba e vacaturanan existente.

Meta di e maneho aki ta pa sondea nos mercado laboral local prome cu por entrega cualkier peticion pa un of mas stranhero por cuminsa of sigui traha na Aruba.

Servicionan di vacatura na DPL

Ta wordo brinda via e afdeling Arbeidsbemiddeling en Reintegratie (Jobcenter), caminda cu ta ofrece 2 opcion di vacatura, sea un vacatura habri (open vacature) of un vacaturemelding.
Relaciona cu esaki ta amplia mas;

  • Vacatura habri (open vacature) ta wordo utilisa na momento cu e dunado di trabao tin mester di mas personal local (urgente) di cual DPL lo por tin den su database di esnan cu ta buscando trabao y/of DPL por publica esaki riba su lista di vacatura den corant y riba Facebook pa asina haya solicitantenan cu lo mester pasa un screen na DPL prome cu wordo manda pa bay solicita cu un cita na e dunado di trabao;
  • Vacaturemelding ta mara na un maneho stipula pa e minister caminda cu dunadonan di trabao cu ta desea di tuma un persona cu mester di permiso pa traha na Aruba (vergunningsplichtig) mester pasa den e procedura stipula conforme e maneho;
  • E maneho aki ta encera cu prome cu e dunado di trabao bay over na haci un peticion pa un vergunningsplichtig e mester pone su vacatura 3 siman disponibel na Jobcenter pa asina averigua si den e database y/of durante e 3 siman no tin niun persona local capabel y dispuesto pa yena e vacatura aki;
  • Si resulta cu tin personanan local den e database y/of cu presenta durante e 3 siman y cu ta capabel y dispuesto pa ehecuta e trabao, nan lo wordo manda pa medio di un cita na e dunado di trabao cu un carta di DPL;
  • Tur servicio di entrega, yuda yena formulario y controla formulario yena ta totalmente gratis y DPL ta recomenda dunadonan di trabao pa haci esaki nan mes of pasa libremente na un cita pa asina DPL mes yuda haci esakinan;
  • DPL ta traha cu cita pa entrega vacatura cual ta pone cu e servicio ta bay mas liher y eficiente pa e dunado di trabao;
  • DPL ta dispone di diferente buscadonan di trabao den tur ramo y nivel laboral;
  • E servicio di open vacature no ta mara na niun compromiso of maneho y DPL ta screen tur solicitante prome cu manda esakinan cu un cita pa solicita na e dunado di trabao.

Pa mas informacion por acudi na: Departamento di Progreso Laboral (DPL)
Engelandstraat 33//  B v/d Veen Zeppenveldstraat 52
Tel: +297  521-5555
Fax: +297 582-5353
www.dpl.aw
FB: DPLARUBA

Scroll To Top